کد مطلب:36571 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:106

ترس از مرگ نیز از یک حیث شبیه ترس از خداوند است











چرا انسان از مرگ می ترسد؟ ترس از مرگ همواره به سبب خوف از میان رفتن لذات، جدا شدن از یاران، به ثمر نرسیدن آرزوها و مقاصد نیست. ترس از مرگ به دلیل این است كه مرگ آدمی را به پایان پذیر

[صفحه 93]

بودن وجودش واقف می كند. مرگ امر رام نشدنی و سركشی است كه عجز ما را به ما القا می كند. به ما می گوید كه چیزی در برابر تو هست كه علی رغم همه ادعاهای توانمندی و توانگری، باید در برابرش سر خم كنی. امكان ظفر و مقابله با آن را نداری. اما حادثه ی مرگ تنها تصویرگر یك چهره از محدودیت هستی ماست، ما از وجوه دیگر نیز محدود و عاجز و تهی هستیم. به تعبیر سارتر: «نیستی مانند كرمی در هستی ما لانه كرده است.» حقیقتا آموزگاری لازم است تا این نیستی و تهی بودن را كه در ما لانه كرده است، به ما نشان دهد. آموزگاری كه چنین درسی را می دهد، هموست كه درس مهابت و خوف را به ما القا می كند. اگر به تجربه های ترس آوری كه داریم، مانند: ترس از یك كوهسار عظیم، ترس از طوفان، ترس در برابر دریا یا یك حیوان درنده، ترس از یك انسان نیرومند، یا ترس از حوادث خوفناكی چون زلزله و سیل، نگاه دقیقی بیفكنیم، خواهیم دید كه ترس از این امور و حوادث فقط به این دلیل نیست كه مرگ را در پیش چشم ما زنده می كنند، بلكه به این دلیل هم هست كه عظیم بودن این حوادث، ما را به حقارتمان واقف می سازد. وقتی شما در برابر دریای مواج و خشمگین می ایستید، یا در كوهستان بزرگی در دل قله های رفیع و در میان سكوت رعب آور كوهستان به خود می نگرید، احساس كوچكی و بی پناهی می كنید، می اندیشید كه هیچید و اگر در كام این دره های بی رحم بیفتید نه این كوهها و نه آن ستاره ها هیچ یك به داد شما نخواهند رسید. این بی پناهی و حقارت عظیم، آن مهابت و جلالت را بزرگتر می كند و آدمی را به حد خود و به منزلتی كه در میان این موجودات دارد، آگاهتر می نماید. اصولا هر عظمتی در بیرون، القاكننده ی حقارتی در درون ماست. آنكه از موجود عظیم و جلیل نمی ترسد، از عجز و خردی خود بی خبر است. ترسی كه معلول درك جلالت و عظمت موجودات بیرونی است، صد در صد برخاسته از آگاهی عمیق آدمی و رهایی از جهل و تكبر مذموم است. پس هر ترسی جبن نیست. ترس وقتی از سر علم باشد قطعا ممدوح است. خداوند هم می فرماید:

انما یخشی الله من عباده العلماء:

دانایان از خداوند می ترسند.

[صفحه 94]


صفحه 93، 94.